Gayrimenkul Alacaklar Dikkat: Konut, Arsa ve İş Yeri Alırken Önemli Noktalar

İşte gayrimenkul alırken dikkat edilmesi gerekenler:

Konut Alırken Nelere Bakılmalı?

• Fiyat karşılaştırması: Alınacak evin değeri, benzer konutlarla kıyaslanmalı. Bu karşılaştırma emlak siteleri, danışman görüşleri ya da SPK lisanslı kuruluşların hazırladığı raporlarla yapılabiliyor.

• Tapu niteliği: Tapuda mutlaka “konut” veya “mesken” ibaresi bulunmalı. Depo, ofis gibi kayıtlı taşınmazların fiilen konut olarak kullanılması hukuken geçerli sayılmıyor.

• Kat mülkiyeti – kat irtifakı farkı: Kat irtifakı tamamlanmamış binaları, kat mülkiyeti ise iskan alınmış ve tam mülkiyet hakkı tanımlanmış yapıları ifade ediyor.

• Şerh ve ipotek incelemesi: Tapuda “haciz”, “aile konutu şerhi”, “riskli yapı” gibi kayıtların olup olmadığı kontrol edilmeli. Ayrıca ipotek durumları sorgulanmalı.

• Deprem ve yapı güvenliği: Binanın taşıyıcı sistemi, kolon ve kirişleri gözle incelenmeli; yapı ruhsatı ve kullanım izin belgesi mutlaka görülmeli.

• Ek masraflar: Tapu harcı (alıcı ve satıcı ayrı ayrı %2), tapu döner sermaye bedeli, emlak vergisi ve DASK gibi ödemeler de alıcıyı bekleyen kalemler arasında.

Arsa ve Arazi Alırken Dikkat Edilecekler

• Tapu bilgileri: Yüz ölçümü, tescil tarihi, şerhler ve irtifak hakları incelenmeli.

• Şerhler ve beyanlar: “Kamulaştırma şerhi”, “arkeolojik sit alanı”, “imar düzenlemesine alınmıştır” gibi kayıtlar ciddi riskler doğurabiliyor.

• Hisseli mülkiyet: Arsanın ortaklı olup olmadığı araştırılmalı, varsa diğer maliklerin muvafakati alınmalı.

• İmar durumu: Parselin imar planı, yapılaşma şartları, sit alanı olup olmadığı belediyeden sorgulanmalı.

• Doğal afet riski: Deprem durumu, toprak yapısı ve bölgenin gelişim potansiyeli dikkate alınmalı.

İş Yeri Satın Alırken Önemli Noktalar

• Tapu kaydı: Niteliği “iş yeri” veya “dükkan” olarak yazılmalı.

• Kat mülkiyeti ve şerhler: Kat mülkiyetine çevrilmiş olması ve “riskli yapı şerhi”, “haciz”, “intifa hakkı” gibi kayıtların bulunup bulunmadığı kontrol edilmeli.

• Hukuki kısıtlamalar: İpotek, yıkım kararı ya da ceza tutanağı gibi durumlar sorgulanmalı

• Yapı ruhsatı ve projeye uygunluk: İş yerinin ruhsatı, kullanım izni ve taşıyıcı sistemi mutlaka incelenmeli.

• Ortak giderler: Aidat, ortak alan masrafları ve yönetim planı gözden geçirilmeli.

 Gayrimenkul alırken sadece fiyat değil, tapu kayıtları, şerhler, imar planları, deprem riski ve hukuki kısıtlamalar da detaylı şekilde araştırılmalı. Aksi takdirde ileride ciddi sorunlarla karşılaşmak mümkün.