Türkiye, Afrika Sıcaklarının Etkisi Altında Kavruluyor
Son günlerde Türkiye genelinde etkili olan aşırı sıcak hava dalgası, Sahra Çölü’nden taşınan Afrika sıcaklarının etkisiyle yaşamı olumsuz etkiliyor. Uzmanlar, bu dalgaların önümüzdeki yıllarda daha sık yaşanacağı uyarısında bulunuyor.
Türkiye, Temmuz ayının son haftasında Sahra Çölü kaynaklı sıcak hava dalgasının etkisine girdi. İç Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve Akdeniz bölgelerinde hava sıcaklıkları 45 derecenin üzerine çıktı. Uzmanlar, "Afrika sıcakları" olarak bilinen bu hava akımlarının iklim değişikliğine bağlı olarak artık daha kalıcı ve yaygın hale geleceğini ifade ediyor.
Danakil Vadisi: Dünyanın Yaşanabilir En Sıcak Noktası
Afrika kıtası, dünyanın en sıcak bölgelerine ev sahipliği yapıyor. Etiyopya, Eritre ve Cibuti sınırında yer alan Danakil Vadisi’nde sıcaklıklar yıllık ortalamada 35 dereceyi bulurken, yaz aylarında 50 dereceye kadar yükseliyor. Bu bölge, "yeryüzünün yaşanabilir en sıcak yeri" olarak kabul ediliyor.
Tarihsel verilere göre Afrika’da ölçülen en yüksek sıcaklık 1931 yılında Tunus’un Kebili kentinde 55 derece olarak kayda geçti. Libya’daki 58 derecelik eski rekor ise ölçüm hataları nedeniyle geçersiz sayıldı.
Afrika’da Kavurucu Sıcaklar ve Artan Nem
Afrika’nın kuzeyinde çöl bölgelerinde gündüzleri 45-50 dereceye ulaşan sıcaklıklar, gece saatlerinde ani düşüşler gösteriyor. Orta Afrika’da ise sıcaklıklar 30 derece civarında sabit kalırken, yüksek nem oranları halk sağlığını tehdit ediyor. 2024-2025 döneminde birçok Afrika ülkesinde 90 günden fazla aşırı sıcak gün yaşandı.
İklim Değişikliği Tarımı ve Eğitimi Vurdu
2024 yılında Afrika kıtasında yaşanan 14 büyük sıcak hava olayı, tarım üretimini düşürdü, öğrencilerin eğitime erişimini engelledi. Güney Sudan’da aşırı sıcaklar nedeniyle okullar geçici olarak kapatıldı, bazı öğrenciler sıcak çarpması nedeniyle hastaneye kaldırıldı. İklim uzmanları, bu tarz ekstrem hava olaylarının görülme sıklığının 15 kat arttığını belirtiyor.
Afrika’dan Türkiye’ye Taşınan Tehlike
Türkiye’de son günlerde hissedilen Afrika sıcakları, özellikle Güney illerini etkisi altına aldı. Meteoroloji Genel Müdürlüğü verilerine göre Adana, Şanlıurfa ve Diyarbakır gibi illerde sıcaklık 45 dereceyi geçti. Uzmanlar, bu sıcak hava dalgalarının orman yangınları, su sıkıntısı ve sağlık sorunları gibi riskleri artırdığına dikkat çekiyor.
Denizler Alarm Veriyor
Yalnızca kara değil, denizler de ısınıyor. 2024’te Atlantik Okyanusu ve Akdeniz’deki deniz yüzeyi sıcaklıkları tarihi zirvelere ulaştı. Ocak-Nisan döneminde yaklaşık 30 milyon kilometrekarelik deniz alanında "denizel sıcak hava dalgaları" gözlendi. Bu durum, deniz yaşamını tehdit ettiği gibi tropik fırtınaların şiddetini de artırıyor.
Uzmanlardan Küresel Uyarı
Artan sıcaklıklar sadece Afrika’yı ya da Türkiye’yi değil, tüm dünyayı tehdit ediyor. Bilim insanları, tarım, sağlık, su kaynakları ve altyapı sistemlerinin sıcaklık artışlarından ciddi şekilde etkileneceği uyarısında bulunuyor. Küresel ölçekte iklim politikalarının acilen yeniden ele alınması gerektiği vurgulanıyor.
